Lindi më 1934 në Kranjë të Prespës. Shkollën tetëvjeçare e filloi në vendlindje dhe e kreu në Manas­tir më 1951, ndërsa Shkollën Nor­ma­le në Shkup më 1955. Studimet uni­versitare (albanologji) i mba­­­roi në Beograd në vitin 1960. Pas stu­dimeve zuri punë si gazetar në re­daksinë “Flaka e vllaznimit” në Shkup. Prej vitit 1969 deri në vitin 1972 punoi redaktor në Edicionin e Botimeve “Rilindja” në Prishtinë. Doktoroi në Universitetin e Prishtinës më 1973 duke mbrojtur tezën “Jeta dhe vepra e Petro Markos”. Që nga viti 1972 deri në pensionim ishte ligjë­rues, docent, profesor inordinar dhe profesor ordinar në Fa­kul­tetin Filozofik, përkatë­sisht në Fa­kultetin Filologjik të Prishtinës, për lëndën Teori e le­tër­sisë. Në vitin 1996 u zgjodh anëtar korres­pon­dent i Akademisë së Shke­n­cave dhe të Arteve të Kosovës, ndërsa në vi­tin 2000 anëtar i rre­gullt i saj. Është anëtar i jashtëm i Akade­misë së Shken­cave të Shqi­përisë dhe i Aka­demisë të Shkencave dhe të Arteve të Maqe­do­nisë.
Ali Aliu është studiues i letërsisë bashkëkohore shqiptare, fushë nga e cila ka botuar shumë vepra. Ka drejtuar disa kandidatë në tema magjistrature dhe doktorature. Ka shkruar dhe tekste shkollore për teorinë e letërsisë.
Ishte njëri nga themeluesit e LDK-së në vitin 1989 dhe anëtar i Kryesisë së saj në dy mandate, deri në vitin 1995. Ka drejtuar zyrën e Kosovës në Tiranë (1991).
Ka ligjëruar mbi 10 vjet si profesor në Universitetin e Evropës Juglindore në Tetovë.
Ali Aliu është bartës i disa mirënjohjeve, siç janë: "Çmimi për li­b­­rin më të mirë të vitit", "Kritika letrare", botuar nga Sh.B. “Rilindja”; Çmimi “Di­mi­tar Mitrev” të SHSHM për librin më të mirë me kritika "Shtegtim metafore" për vitin 2007; Çmimin “Onufri” akorduar nga Festivali “Poeteka”, Durrës; Çmimi republikan “11 Tetori”; Çmimi “Krenaria e Prespës”, ndarë nga Sho­qata “Prespa na bashkoi”, Çikago; Çmimin special për kritikë nga Shoqata e Shkrimtarëve Lezhianë, si dhe Çmimin “Azem Shkreli” për vepër jetësore në letërsi që ia ndau Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sporteve e Republikës së Kosovës në vitin 2015. është dekoruar ‘nderi i kombit’ nga Presidenti i Shqipërisë.